Cây lạc viên với giấc ngủ ngon

CÂY LẠC TIÊN VỚI GIẤC NGỦ NGON

Lạc Tiên - tên của một loại dược liệu có tác dụng an thần, hỗ trợ cho con người có được những giấc ngủ ngon.

Là loại cây có thân leo nhờ có tua cuốn; thân mềm, tròn, có lông. Lá mọc so le, chia 3 thuỳ, thuỳ giữa lớn hơn hai thuỳ bên, gốc hình tim, đầu nhọn, gân lá hình chân vịt, hai mặt có lông mịn; tua cuốn cuộn như lò xo, mọc ở kẽ lá.

Hoa đều, lưỡng tính, mọc riêng lẻ ở kẽ lá; có 5 cánh hoa màu trắng hay pha tím. Ở giữa hoa, có một cuống nhị nhuỵ hình trụ, mang 5 nhị có bao phấn đính lưng, màu vàng; bộ nhuỵ có 3 lá noãn; bầu thượng một ô.

Quả mọng, hình trứng, dài khoảng 3 cm, bao bọc bởi tổng bao lá bắc tồn tại (trông giống như cái đèn lồng), vỏ quả mỏng khi chín màu vàng; hạt nhiều, có áo hạt thơm, vị ngọt, ăn được. Tháng 5 – 7 cây ra hoa, tháng 8 – 10 tạo quả.

Cây Lạc Tiên mọc hoang khắp nơi ở nước ta và các nước vùng nhiệt đới. Hiện nay, một số địa phương đã trồng cây này, có một số vườn nhà thuộc vùng bán sơn địa của Quảng Trị đã trồng và dược liệu khô có bán ở chợ (giá khoảng 70.000 đồng/kg). Nó còn có một số tên khác: cây Mắm Nêm, cây Lồng Đèn, cây Chùm Bao, cây Nhãn Lồng. Và tên khoa học là Passiflora foetida Passifloraceae.

Về sinh thái, Lạc Tiên là cây ưa ẩm và ưa sáng, thường mọc trùm lên các cây bụi ở ven đường, đồi. Vào mùa đông cây có rụng lá. Có thể trồng được ở vùng đồng bằng, nhưng trồng ở miền đồi núi thì cây cho quả có chất lượng tốt hơn.

Kỹ thuật trồng: Cây được nhân giống bằng hạt, bằng cách giâm cành.

- Hạt lấy ra khỏi quả, rửa sạch, hong khô nơi râm mát rồi gieo ở vườn ươm, sau 2-3 tuần sẽ nảy mầm. Ngâm nước trước khi gieo, hạt nảy mầm nhanh hơn.

- Cành giâm là cành bánh tẻ của cây đã trưởng thành, chặt thành đoạn có từ 3 mắt trở lên, trồng thẳng hoặc giâm cho ra rễ. Thời vụ giâm tốt nhất vào mùa xuân.

Trồng quanh nhà, có thể cho leo lên tường, hàng rào hoặc giàn. Nếu có giàn và kết hợp chăm sóc tốt thì cây sẽ phát triển cho sản lượng nhiều, đồng thời có lượng hoạt chất tác dụng chữa bệnh cao. Trồng bằng hạt, sau 18 – 24 tháng cây sẽ cho quả. Quả chín sau khi ra hoa khoảng 3 tháng. Thời gian trồng theo quy mô lớn thì sau 3 - 4 năm cần xử lý đất và luân canh.

Làm giàn, tưới nước và bón phân: Làm giàn theo kiểu chữ T để giúp Lạc tiên phát triển tốt hơn do ánh sáng tiếp xúc bề mặt tán lớn, hạn chế bệnh nấm. Nên làm giàn cao 1,5 -2m với các trụ tre, gỗ hoặc bê tông, khoảng cách các cột nên cắm theo khoảng cách trồng; bên trên căng lưới thép với khoảng cách ô vuông 40 x 40cm cho cây leo. Cây Lạc tiên có bộ rễ ăn cạn, cho nên vấn đề tưới giữ ẩm và ủ gốc là rất cần thiết. Không để nước ngập úng trong mùa mưa, nhưng phải đủ nước tưới trong mùa khô, đặc biệt trong giai đoạn cây ra hoa. Vào mùa khô, tưới nước 2 lần/tuần. Cây rất thích hợp với các loại phân hữu cơ, nhất là phân chuồng ủ hoai. Lượng phân bón cho cây theo giai đoạn sinh trưởng, tuỳ thuộc mật độ trồng khác nhau cần điều chỉnh lượng phân bón cho phù hợp.

Trong cây Lạc Tiên có: Alcaloid, Flavonoid, Saponin. Các hoạt chất này có tác dụng lên thần kinh trung ương, giúp trấn tĩnh, chống hồi hộp, lo âu, mất ngủ. Thường được dùng cây này làm thuốc an thần, gây ngủ. Bộ phận dùng làm thuốc: toàn cây (trừ rễ), quả chín có tác dụng bổ dưỡng. Có thể kết hợp một số dược liệu khác với mục đích chống stress, chữa suy nhược thần kinh; bài thuốc: Cây Lạc Tiên, Lá Dâu Tằm, Lá Vông Nem, phơi khô, cân lượng bằng nhau, sắc uống, với liều lượng mỗi loại 20 gam/ngày.

Ngoài ra, Lạc Tiên có tác dụng chống co thắt cơ trơn, làm giãn và chữa được các chứng đau co thắt đường tiêu hóa, tử cung; bổ dưỡng, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, mát gan, chữa đau đầu.

Toàn cây Lạc Tiên có vị ngọt, hơi đắng, tính mát; Quả có vị ngọt, chua, tính bình, mùi thơm. Được dùng dưới dạng thuốc siro, cao lỏng, sắc; với liều dùng 10-30 gam/ngày.

Một loại cây mọc hoang nhiều, dễ trồng trên các loại đất của quê hương và có thể giúp ích cho những giấc ngủ ngon, không mộng mị.

Với giấc ngủ ngon có tác dụng thư giãn thân và tâm, cũng chính là thời gian cho cơ thể hồi phục sức khỏe. Để mỗi sáng mai thức dậy, cảm thấy mình tươi tỉnh, tràn đầy năng lượng và tinh thần thoải mái để yêu thương. To wish somebody goodnight !

      Trương Long